Inne choroby
Cukrzyca - kompletna internetowa baza wiedzy na temat cukrzycy. Cukrzyca typu 1 i 2, cukrzyca ciężarnych, objawy oraz leczenie choroby.
Tarczyca
Anatomia i fizjologia tarczycy
Tarczyca jest gruczołem dokrewnym, wewnątrzwydzielniczym, którego głównym zadaniem jest produkcja i sekrecja hormonów, które zarządzają gospodarką metaboliczną organizmu. Organ waży od 30 do 60 gram i może powiększać się w czasie ciąży, cyklu menstruacyjnego lub w wyniku choroby. Narząd ten leży w przednio-dolnej części szyi i zbudowany jest z dwóch bocznych płatów, połączonych wąską cieśnią. U niektórych osób zauważa się występowanie dodatkowego, trzeciego płata, zwanego piramidowym, który położony jest po lewej stronie tarczycy, a jego górny koniec sięga cieśni wyżej niż boczne płaty. Te natomiast umiejscowione są między połową wysokości chrząstki tarczowatej krtani, piątą chrząstką tchawicy, pęczkiem naczyniowo-nerwowym szyjnym i podwięzią przedkręgową. Są przykryte warstwą mięśni podgnykowych.
Cieśnina tarczycy leży na przedniej ścianie górnego odcinka tchawicy. Tarczycę okrywa zbudowana z dwóch warstw torebka łącznotkankowa. Warstwa wewnętrzna zawiera łącznotkankowe beleczki, które wnikają do miąższu gruczołu tworząc jego zręb, warstwa zewnętrzna, blaszka, inaczej powięź tarczowa, obejmuje także swym zasięgiem przytarczyce. Gruczoł tarczowy unaczyniony jest tętnicami: tarczową górną, tarczową dolną, tętnicą tarczową najniższą i żyłami: tarczową górną, tarczową dolną i tarczową najniższą. Unerwienie – nerwy tarczowe górne, tarczowe środkowe, tarczowe dolne, sploty tarczowe górne, sploty tarczowe dolne.
Na miąższ gruczołu składają się pęcherzyki zbudowane z jednowarstwowego nabłonka, który w zależności od stanu czynności wydzielniczej organu jest sześcienny lub płaski. Wielkość pęcherzyków plasuje się w granicach 20–900 µm. Płaski nabłonek nie wydziela hormonów, ponieważ jest formą spoczynkową, natomiast nabłonek sześcienny to forma aktywna, która podejmuje prace wydzielnicze. Umiejętność zmiany wielkości komórek wpływa na to, że tarczyca ma zdolność do magazynowania wyprodukowanych przez siebie związków w postaci żelu wewnątrzpęcherzykowego. Jego duży zapas powoduje ucisk leżących w sąsiedztwie komórek oraz zahamowanie czynności wydzielniczej. W momencie, gdy tarczyca zostaje pobudzona do sekrecji hormonów, jako pierwsze uwalniają się zmagazynowane związki. Uciskane wcześniej komórki zmieniają się na sześcienne i podejmują czynność produkcyjną. Komórki tego organu mają zdolność magazynowania także samego jodu.
Tarczyca wydziela następujące hormony:
- tyroksynę (T4), która jest hormonem metabolicznym – pobudza procesy utleniania w tkankach, odpowiada za rozpad tłuszczów do kwasów tłuszczowych i glicerolu, wspomaga wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego i jej zużycie na poziomie komórkowym, wpływa na większe wydzielanie oraz działanie hormonów wzrostu i hormonów płciowych, ma znaczenie dla równowagi psychicznej zwłaszcza u dzieci, ponadto wpływa na laktację i rozród;
- trijodotyroninę (T3) – powstaje przez odjodowanie tyroksyny, reguluję pracę ośrodkowego układu nerwowego oraz odpowiada za wzrost organizmu;
- kalcytoninę, somatostatynę i serotoninę – produkowane są w miąższu tarczycy, ale przez komórki C przypęcherzykowe z grzebienia nerwowego. Kalcytonina odpowiada za regulację gospodarki wapniowo-fosforowej, somatostatyna blokuje wydzielanie hormonu wzrostu, a także hamuje wydzielanie insuliny, serotonina natomiast wpływa na regulację aktywności dobowej, zwłaszcza sen, ma związek z poziomem aktywności seksualnej i apetytem.
Praca tarczycy regulowana jest przez układ podwzgórze-przysadka, który funkcjonuje na zasadach ujemnego sprzężenia zwrotnego. Przysadka wydziela tyreoliberynę (TRH), a pod jej wpływem hormon tyreotropowy (TSH), który podbudza tarczycę do produkcji trijodotyroniny i tyroksyny. Następnie utrzymujące się w organizmie odpowiednie stężenie tych dwóch hormonów blokuje dodatkowe wydzielanie TSH. Dzięki temu nie dochodzi do nadmiernej sekrecji związków z gruczołów dokrewnych. Wydzielanie hormonów zależne jest także od stopnia pobudzenia układu współczulnego, którego zakończenia znajdują się w pęcherzykach miąższu tarczycy. Prawidłowa praca wydzielnicza tarczycy nazywana jest eutyreozą.
Nie ma jeszcze komentarzy! Śmiało, bądź pierwsza/y! :)